Theo Báo cáo từ Công ty chứng khoán SSI, các quỹ ETF lần đầu xuất hiện ở Việt Nam từ năm 2008. Thời điểm hiện tại, có 7 ETF đang hoạt động và có tài sản đáng kể tại thị trường chứng khoán Việt Nam, bao gồm 2 quỹ nội địa và 5 quỹ ngoại đang niêm yết tại Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc và Hồng Kông. Tổng tài sản các quỹ ETF phân bổ vào thị trường Việt Nam đạt 1,12 tỉ USD, tương đương 26.000 tỉ đồng tính tới ngày 16.12.2019.
Trong đó, VFMVN30 ETF và SSIAM VNX50 ETF là hai quỹ nội đầu tiên ở Việt Nam, được thành lập vào năm 2014 và sử dụng chỉ số tham chiếu của HOSE. Tuy nhiên, nhà đầu tư nước ngoài chiếm tỷ trọng áp đảo trong cơ cấu sở hữu các quỹ này. Các ETF nội có cơ chế cho phép nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào cả các cổ phiếu đã kín room. Nhờ đó tạo thuận lợi cho khối ngoại đầu tư vào danh mục cổ phiếu Việt Nam.
Dự báo thị trường Việt Nam chuẩn bị ra mắt nhiều quỹ ETF mới dựa trên các chỉ số chứng khoán mà Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM vừa cung cấp như Vietnam Diamond Index, Vietnam Leading Financial Index và Vietnam Financial Select Sector Index. Ví dụ, Công ty quản lý quỹ SSIAM đang hoàn tất thủ tục để ra mắt một quỹ ETF có tên SSIAM VNFIN LEAD, mục tiêu đầu tư vào các cổ phiếu lớn nhất thuộc lĩnh vực tài chính. VFM cũng chuẩn bị đưa vào vận hành hai quỹ ETF mới về Vietnam Diamond Index (là chỉ số bao gồm các cổ phiếu đã chạm giới hạn sở hữu nước ngoài) và VNFIN Select Index cũng nhắm đến lĩnh vực tài chính nhưng có độ bao phủ lớn hơn.
Bên cạnh đó, nhiều quỹ hướng tới thị trường chung cũng chuẩn bị đi vào hoạt động. Chẳng hạn, VinaCapital dự kiến sẽ ra mắt quỹ ETF đầu tiên dựa trên chỉ số VN100 Index, bao gồm 100 cổ phiếu vốn hóa lớn và vừa niêm yết trên sàn HOSE. Bảo Việt Fund cũng dự kiến sẽ ra mắt quỹ ETF đầu tiên sử dụng chỉ số VNSI Index (Chỉ số phát triển bền vững). Một số nhà quản lý quỹ khác như SSIAM, Mirae Asset và Techcombank Securities đang cân nhắc đưa ra sản phẩm về chỉ số VN30 trong năm tới.
Phòng phân tích công ty chứng khoán SSI nhận định, ở thời điểm hiện tại, cạnh tranh giữa các công ty quản lý quỹ không quá lớn bởi mỗi ETF hướng tới thị trường riêng. Nhưng áp lực cạnh tranh sẽ gia tăng trong thời gian tới. Các quỹ tập trung vào thị trường chung như VN30 Index và VN100 Index sẽ gặp nhiều thách thức hơn để cạnh tranh thu hút nguồn vốn. Tuy nhiên, đơn vị này vẫn lạc quan về làn sóng ETF đang tới cùng những ảnh hưởng tích cực có thể mang lại cho thị trường.
