Tránh tiêu cực chọn sách giáo khoa mới | Giáo dục

Những tín hiệu đáng… lo

Giới thiệu các mẫu sách giáo khoa mới ở các hội thảo

Về phía các nhà xuất bản có bản thảo SGK dù mới đang chờ Bộ GD-ĐT phê duyệt nhưng đã có biểu hiện cạnh tranh thiếu lành mạnh khi đưa ra những “khuyến cáo” và cả quảng cáo quá lố, hoàn toàn không cần thiết nếu xét trên phương diện mọi cuốn SGK đều có cơ hội bình đẳng trên thị trường. Còn các vị giám đốc sở, dù vô tình hay cố ý thì trong bối cảnh chưa tiếp cận với những bộ SGK chính thức, không nên phát biểu thiên vị về bất cứ một bản thảo SGK nào, kể cả khi nói về “thói quen” sử dụng SGK của bản thân.

Tất cả những động thái đó khiến dư luận trong và ngoài ngành hoàn toàn có quyền lo ngại về những biến tướng của việc cạnh tranh khi vận hành nhiều SGK ở nước ta.

Làm theo đúng chỉ đạo của Phó thủ tướng thì người dân mới có điều kiện đánh giá và tham gia vào việc lựa chọn sách cho con em họ học. Như vậy thì việc lựa chọn sách sẽ không phụ thuộc vào quyết định của một số ít người và có thể hạn chế được tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, ví dụ tình trạng đi tắt, chạy cửa sau”.

Bộ không quy định mỗi tỉnh có 1 hay nhiều bộ SGK

Bộ GD-ĐT cũng đã chia sẻ quan điểm sẽ không quy định mỗi địa phương chọn mấy bộ SGK trong dự thảo thông tư hướng dẫn chọn sách. Điều này tạo cơ hội chủ động cho các địa phương nhưng cũng sẽ dễ dẫn tới tình huống các địa phương chọn phương án an toàn và dễ quản lý thì sẽ chỉ chọn 1 bộ SGK để sử dụng cho tất cả các trường học trên địa bàn tỉnh/thành của mình. Không quen với việc có nhiều SGK và vẫn coi SGK là “pháp lệnh” nên đã có những ý kiến lo ngại kiểu như: Nếu chọn nhiều SGK đến lúc thi thì theo sách nào; hoặc trường A chọn SGK A, đến khi học sinh (HS) trường A chuyển trường sang trường B học theo SGK B thì có theo được không…

“Ở nhiều nước, người ta chỉ dựa vào những quyển SGK đó để biên soạn tài liệu dạy học cho phù hợp với HS của mình, chứ không phải dạy từng chữ theo sách, thi cử theo sách”, ông Thuyết nói.

Ông Thuyết cũng cho rằng nếu ở mỗi tỉnh hoặc mỗi trường, GV một môn học chỉ dạy theo một quyển SGK thì đó thực chất vẫn là “một chương trình, một bộ SGK”. Nhà nước cần có biện pháp kết hợp kinh phí ngân sách và động viên nguồn lực xã hội để thư viện trường có đủ các bộ SGK cho mỗi GV, HS mượn, sử dụng tại lớp. Khi đó, GV sẽ lựa chọn những bài phù hợp nhất ở những quyển SGK khác nhau để dạy cho HS của mình. Như vậy mới phát huy được lợi thế của chủ trương “một chương trình, nhiều SGK”.

Ông Nguyễn Hữu Độ, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, khẳng định: “Mỗi môn học sẽ có một hội đồng thẩm định SGK của địa phương mình. Bộ không quy định mỗi tỉnh có một hay nhiều SGK. Bộ hướng dẫn để địa phương lựa chọn sách phù hợp với địa phương mình, việc lựa chọn phải đảm bảo công khai minh bạch”.

Dạy thử mới biết sách nào phù hợp

Bà Nguyễn Thu Hiền, GV Trường tiểu học Thăng Long (Hà Nội), chia sẻ: “Đây là việc mà GV chưa từng được làm quen nên chắc chắn sẽ phải có những hướng dẫn cụ thể”. Tuy nhiên, mong muốn của bà Hiền cũng như GV nói chung thì GV cần sớm được tiếp cận với các bộ SGK khác nhau sau khi đã được Bộ GD-ĐT thẩm định và phê duyệt.

“Khi có nhiều cuốn hoặc nhiều bộ SGK trong tay thì chúng tôi sẽ phải nghiên cứu, thiết kế một số bài giảng cụ thể và đặc biệt là phải tiến hành dạy thử để xem SGK nào phù hợp với HS của mình rồi mới đi đến đề xuất lựa chọn”, bà Hiền nói.

Ông Đặng Tự Ân, Giám đốc Quỹ quốc gia về hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông lo ngại việc tập huấn, bồi dưỡng GV dạy lớp 1 nếu chưa bắt đầu từ bây giờ là đã muộn. Theo ông Ân, phải tập huấn cho GV trong môi trường thực, không giả định.

Ý kiến