Từ lâu, mạng lưới thung lũng rộng lớn bao phủ các vùng cao nguyên phía Nam của sao Hỏa được cho là do các dòng sông chảy qua tạo thành trong thời cổ đại.
Hình ảnh sao Hỏa do tàu vũ trụ MOM của Tổ chức nghiên cứu không gian Ấn Độ chụp. Ảnh: AFP/TTXVN
Tuy nhiên, một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Nature Geoscience ngày 3/8 đã chỉ ra rằng có thể các dòng sông băng mới thực sự là yếu tố giúp kiến tạo nên mạng lưới thung lũng này, hé lộ khả năng nhiệt độ “Hành tinh Đỏ” thuở sơ khai có thể lạnh và băng giá, chứ không ấm áp hay ẩm ướt.
Để đi đến kết luận này, các nhà nghiên cứu của Canada và Mỹ đã xem xét dữ liệu của 10.276 thung lũng trong 66 mạng lưới thung lũng trên sao Hỏa. Họ so sánh cấu trúc liên kết của các thung lũng với 40.000 thung lũng mô phỏng được hình thành dựa vào 4 nguồn xói mòn khác nhau: các dòng sông được mưa hoặc tuyết tạo ra, sự chuyển động của các dòng sông băng, hiện tượng nước tan chảy dưới các dòng sông băng và mạch nước ngầm thấm qua bề mặt. Họ cũng so sánh các thung lũng này với các kênh nước trên Trái Đất hình thành phía dưới các dòng sông băng.
Các nhà khoa học nhận thấy rằng chỉ 3 trong số 66 mạng lưới thung lũng có nhiều khả năng được hình thành do mạch nước ngầm thấm qua bề mặt. Ngược lại, có 22 mạng lưới thung lũng dường như được tạo nên nhờ hiện tượng nước tan chảy bên dưới các dòng sông băng. Có 9 mạng lưới được hình thành tương tự như các mạng lưới mô phỏng được hình thành trực tiếp nhờ sông băng, 14 mạng lưới được hình thành do mưa và 18 mạng lưới không xác định được cụ thể nguyên nhân hình thành. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện những nét tương đồng giữa một số thung lũng trên sao Hỏa và các kênh nước tan chảy dưới các khối băng ở đảo Devon, vùng Bắc Cực thuộc Canada, nơi có biệt danh là “sao Hỏa trên Trái Đất” vì điều kiện cằn cỗi, băng giá.
Theo các nhà nghiên cứu, phát hiện cho thấy một số thung lũng trên sao Hỏa có thể được hình thành cách đây 3,8 tỷ năm nhờ hiện tượng nước tan chảy bên dưới các tảng băng. Điều này phù hợp với mô hình khí hậu dự đoán rằng nhiệt độ trên “Hành tinh Đỏ” có thể lạnh hơn rất nhiều trong thời cổ xưa. Mark Jellinek, đồng tác giả nghiên cứu cho biết: “Các phát hiện này chứng minh rằng chỉ một phần của mạng lưới thung lũng (trên sao Hỏa) phù hợp với mô hình điển hình của xói mòn nước trên bề mặt, trái ngược với quan điểm thông thường”.
Việc nắm rõ được các điều kiện khí hậu trong một tỷ năm đầu tiên của sao Hỏa có ý nghĩa rất quan trọng trong việc xác định liệu hành tinh này có thể ở được hay không. Nghiên cứu của nhóm tác giả trên lập luận rằng nhiệt độ băng giá trên thực tế có thể giúp hỗ trợ hình thành nên sự sống trên sao Hỏa trong thời cổ xưa. Theo họ, một dải băng sẽ bảo vệ tốt hơn và giúp làm ổn định hơn các dòng nước phía dưới, cũng như cung cấp nơi trú ẩn an toàn trước bức xạ Mặt Trời khi không có từ trường – thứ mà sao Hỏa từng có, nhưng đã biến mất hàng tỷ năm trước.
Nghiên cứu trên được công bố vào thời điểm các sứ mệnh nghiên cứu sao Hỏa mới đang thực hiện nhằm khám phá liệu hành tinh cằn cỗi hiện tại này có tồn tại sự sống hay không. Trước đó, Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã phóng thành công tàu thăm dò sao Hỏa Perseverance để tiếp tục tìm kiếm sự sống bên ngoài Trái Đất. Theo kế hoạch, Perseverance sẽ tìm kiếm các môi trường sống cổ xưa và dấu hiệu sự sống của các vi sinh vật hóa thạch tại miệng núi lửa Jezero, nơi từng là một hồ nước. Nếu mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch, Perseverance sẽ hạ cánh sao Hỏa vào ngày 18/1/2021 và sẽ thu thập các mẫu đá có thể cung cấp manh mối quan trọng nhằm xác định khả năng sự sống từng tồn tại trên sao Hỏa.
Tin mới nhất
Báo hoa mai mò vào làng bắt chó nhà
22:12:45 04/08/2020
Con báo đói mồi giết chó nuôi và tha vào bụi rậm gần đó trước sự chứng kiến của nhiều cư dân ở làng Bhattakufar.
Virgin Galactic hé lộ máy bay siêu thanh 3.700 km/h
22:08:51 04/08/2020
Mẫu máy bay giống phi cơ Concorde sẽ có tốc độ nhanh gấp 3 lần vận tốc âm thanh và chuyên chở khách trên những hành trình dài.
Khó tin Julius Caesar của đế chế La Mã yêu cả nam lẫn nữ
22:00:18 04/08/2020
Là một trong những người đàn ông vĩ đại nhất đế chế La Mã, lãnh tụ quân sự lỗi lạc Julius Caesar được biết đến là ông hoàng yêu cả nam lẫn nữ. Ngoài 3 người vợ chính thức và các nhân tình, Caesar vướng vào những mối tình đồng giới.
Vùng đầm lầy nhiệt đới lớn nhất thế giới hứng chịu hỏa hoạn kỷ lục trong tháng 7
21:48:30 04/08/2020
Pantanal, vùng đầm lầy nhiệt đới lớn nhất thế giới, đã hứng chịu số vụ hỏa hoạn cao kỷ lục trong tháng 7 và Chính phủ Brazil đã phải huy động quân đội tham gia khống chế giặc lửa.
Phi hành đoàn tàu vũ trụ ‘Crew Dragon’ của Mỹ đã hạ cánh an toàn ngoài khơi Florida
21:45:56 04/08/2020
Phi hành đoàn tàu vũ trụ có người lái Mỹ do công ty SpaceX chế tạo đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ không gian đầu tiên của mình và hạ cánh thành công ở Đại Tây Dương, ngoài khơi Florida.
Trái Đất qua ảnh chụp từ Trạm Vũ trụ Quốc tế
19:30:47 04/08/2020
Những bức ảnh tuyệt đẹp về Trái Đất được các phi hành gia chụp trong sứ mệnh lịch sử giữa NASA và SpaceX.
Gặp nạn khi bơi cùng cá voi lưng gù, một người bị thương
18:48:30 04/08/2020
Một người phụ nữ 29 tuổi đã bị chấn thương nghiêm trọng vì mắc kẹt giữa các con cá voi lưng gù khổng lồ khi đang bơi cùng chúng ngoài khơi Tây Úc.
Giải cứu chú bò mắc kẹt đầu trong thân cây
18:43:24 04/08/2020
Đội cứu hộ ở Oxford đã được gọi đến để giải cứu một chú bò mắc kẹt cổ trong thân cây và lý do được cho là bởi nó tò mò.
Sinh vật lạ sinh ra từ thảm họa hạt nhân sống khỏe ở… hành tinh khác
18:40:13 04/08/2020
34 năm sau thảm họa hạt nhân tồi tệ nhất thế giới, các nhà khoa học đã tìm được một sinh vật bậc thấp kỳ lạ được sinh ra từ vùng đất chết, có khả năng chống lại bức xạ vũ trụ.
Đôi mắt tiết lộ những khủng hoảng con người trải qua
18:37:25 04/08/2020
Nghiên cứu mới của các học giả xứ Wales cho thấy những trải nghiệm đau thương trong quá khứ có thể để lại dấu ấn trong đôi mắt của con người.
Sự thật về kẻ xâm nhập ngoài hành tinh làm Trái Đất lạnh đi
18:33:20 04/08/2020
Hàng loạt cuộc khai quật tại hang Hall ở trung tâm Texas (Mỹ), nơi được cho là tồn lưu dấu tích của một vụ nổ thiên thạch khiến Trái Đất lạnh đi, đã tiết lộ sự thật bất ngờ trong trầm tích.
Những khẩu súng phá vỡ mọi tiêu chuẩn trên thế giới
18:30:24 04/08/2020
Kể từ khi loài người phát minh ra súng, hàng nghìn phiên bản sửa đổi khác nhau đã được tạo ra. Một số trong số đó đã phát triển thành các mô hình hiện đại, trong khi hầu hết đã bị lãng quên.
80 phút trồng răng nanh bằng vàng cho hổ cái
18:17:39 04/08/2020
Con hổ cái bị sâu răng tại trung tâm bảo tồn Massweiler đã được các nha sĩ trồng một chiếc răng nanh bằng vàng.
Liên tiếp tìm thấy đá quý, thợ mỏ đổi đời thành triệu phú đã giàu càng giàu hơn
18:15:20 04/08/2020
Một thợ mỏ ở Tanzania đổi đời thành triệu phú sau hai lần liên tiếp tìm thấy đá quý với kích thước và cân nặng lớn nhất từ trước đến nay.
Hai chỏm băng của Canada đã biến mất hoàn toàn khỏi Bắc Cực
18:11:47 04/08/2020
Hình ảnh vệ tinh mới của NASA cho thấy, trên đảo Ellesmere băng giá của Canada, nằm sát rìa phía tây bắc của Greenland nơi Bắc Cực, hai chỏm băng khổng lồ một thời đã hoàn toàn biến mất.
Khủng long cũng có thể mắc ung thư xương như con người ngày nay
18:08:04 04/08/2020
Tương tự con người, khủng long cũng bị bệnh. Khủng long bạo chúa T-Rex có thể đã mắc bệnh gút hay khủng long mỏ vịt nhiều khả năng bị u xương.
Cá voi khổng lồ qua ống kính của thợ lặn hải quân Hoàng gia Anh
18:07:07 04/08/2020
Tình yêu với những con vật khổng lồ của đại dương đã giúp Christopher Swann săn được nhiều khoảnh khắc hiếm có.
Sư tử tính thịt hà mã ai dè nhận kết đau đớn
18:00:10 04/08/2020
Rõ ràng, sư tử đã sai lầm khi quyết định làm phiền hà mã.
Săn kho báu siêu hiếm ở nơi cách Trái Đất 380.000 km: Mỹ điên rồ hay có tầm nhìn đỉnh cao của 1 ‘bá vương’?
17:57:59 04/08/2020
Đây là kế hoạch điên rồ hay thể hiện tầm nhìn chiến lược đỉnh cao của Mỹ trong không gian?
Quái vật khổng lồ dạt vào bờ biển nước Anh
12:29:36 04/08/2020
Một con vật khổng lồ đã chết, dạt vào bờ biển nước Anh và không ai biết nó là con gì.
Sự trốn thoát thần kỳ của bọ cánh cứng sau khi bị ếch nuốt sống
12:27:43 04/08/2020
Lần đầu tiên, một con bọ nước – loài côn trùng săn mồi có thể đi qua đường tiêu hóa và chui ra khỏi hậu môn, trốn thoát thành công sau khi bị một con ếch nuốt sống.
Mắt có thể tiết lộ những chấn thương trong quá khứ của bạn
12:19:50 04/08/2020
Rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) có thể xảy ra khi một người trải qua chấn thương như tai nạn xe hơi, sự căng thẳng hoặc bị ngược đãi.
Vật liệu mới tái chế nhựa và hấp phụ khí carbon dioxide
12:16:58 04/08/2020
Các nhà hóa học Ấn Độ, cùng với các đồng nghiệp Anh, đã tạo ra một vật liệu nano mà họ gọi là zeolite vô định hình có thể biến carbon dioxide thành nhiên liệu và chất thải nhựa thành hóa chất.
Những nhà phát minh nổi tiếng vì những thứ không phải họ phát minh
11:43:57 04/08/2020
Trong thế giới ngày nay, các nhà phát minh là những người nhận được rất nhiều sự nể trọng. Họ có thể là tác giả của một ứng dụng hữu ích, hoặc đã bỏ công nghiên cứu một giải pháp công nghệ thú vị nhằm khắc phục một vấn đề phổ biến. Sự n…
Tận thấy bề mặt sao Hỏa dựng từ hàng ngàn hình ảnh độ phân giải 4K
08:11:36 04/08/2020
Từ những hình ảnh mà các robot tự hành khám phá sao Hỏa gởi về, NASA đã phục chế lại và ghép hàng ngàn tấm ảnh lại với nhau để tạo nên những hình ảnh panorama độ phân giải 4K về hành tinh đỏ.
1001 thắc mắc: Vì sao băng luôn nổi trên mặt hồ?
08:10:03 04/08/2020
Những lớp băng trên sông hồ hay trên chum nước vào mùa đông đều đóng trên bề mặt nước, chưa bao giờ xảy ra trường hợp lớp băng đóng dưới đáy nước.
Ong ‘sát thủ’ lần đầu tiên sa bẫy ở Mỹ sau 4 tháng tung hoành
07:58:52 04/08/2020
Gần 4 tháng sau khi con ong bắp cày đầu tiên xuất hiện ở Mỹ, các nhà nghiên cứu tại Sở Nông nghiệp bang Washington (WSDA) đánh bẫy thành công một con ong này.
Cá hồi lớn vùng vẫy bất lực dưới móng vuốt của chim ưng
07:47:00 04/08/2020
Con cá hồi lớn cố gắng vùng vẫy để thoát khỏi móng vuốt của kẻ săn mồi nhưng cuối cùng vẫn thất bại.
Vách đá kỳ quái cứ 30 năm lại “đẻ trứng” một lần
07:43:37 04/08/2020
Cứ mỗi 30 năm, vách đá kỳ lạ lại đẻ 1 vài quả trứng khiến các nhà khoa học đau đầu tìm lời giải đáp.
Du khách bị thương nặng vì bị cá voi quẫy đuôi vào người
07:41:10 04/08/2020
Một khách du lịch đang lặn ngoài khơi bờ biển phía tây bắc của Australia đã phải đi cấp cứu bằng máy bay sau khi bị cá voi quẫy đuôi trúng người.
Kỳ lạ đường cao tốc đi xuyên qua tòa cao ốc ở Nhật Bản
20:35:50 03/08/2020
Gate Tower là một trong nhiều tòa nhà cao ốc tạo vẻ đẹp ấn tượng của thành phố Osaka. Tuy nhiên ít người biết rằng dưới chân tòa nhà lại có một đường cao tốc chạy xuyên qua.
Gene lặn của người Neanderthal khiến chúng ta nhạy cảm hơn với vết đau
16:45:35 03/08/2020
Dấu vết của tổ tiên Neanderthal vẫn còn sót lại trong bộ gen người hiện đại trên khắp thế giới.
Lần đầu tiên tạo ra mực trong suốt nhờ kỹ thuật chỉnh sửa gene
16:39:17 03/08/2020
Các nhà khoa học cho biết đã loại bỏ một gene sắc tố đặc biệt ở loài mực có tên Doryteuthis pealeii khiến con non trở nên gần như trong suốt khi mới nở.
Ai Cập khẳng định Kim tự tháp không phải do người ngoài hành tinh xây dựng
16:31:29 03/08/2020
Mới đây tỷ phú công nghệ, người sáng lập SpaceX, Elon Musk đã có một tuyên bố gây sốc khi đưa ra nhận định cho rằng người ngoài hành tinh đã xây dựng các Kim tự tháp ở Ai Cập.
Phát hiện rùng rợn về những cái chết bí ẩn thời Ai Cập cổ đại
16:03:34 03/08/2020
Các nhà khoa học đã tìm cách giải mã những xác ướp Ai Cập cổ đại mà tình trạng của nạn nhân trước lúc chết còn để lại trong tư thế cơ thể và biểu cảm trên gương mặt họ.
