MỹThường lon soda sẽ bị vứt bỏ hoặc tái chế ngay khi hết. Nhưng Bảo tàng Lịch sử New Orleans Collections lại bày một chiếc lon méo mó.
Giữa những chiếc quyền trượng từ thế kỷ 19, cổ vật quý giá trong bảo tàng lại có duy nhất một chiếc lon màu trắng ghi dòng chữ xanh “Nước uống (Không bán)”. Nó trông đơn giản, mang dáng vẻ của một món đồ cổ 100 tuổi, nhưng niên đại thực chỉ hơn chục năm.
Được sản xuất trong nhà máy bia Anheuser-Busch ở Georgia, lon nước này là một phần trong quỹ nước uống từ thiện mà nhà máy này gửi tới những nạn nhân của trận bão Katrina 2005. Đó là hiện vật khiêm tốn phản ánh một phần lịch sử của thành phố New Orleans, nhưng nó không phải là duy nhất
Lon nước uống ủng hộ nạn nhân trong trận bão Katrina 2005 được bày trong Bảo tàng Lịch sử New Orleans. Ảnh: Sarah Lasknow
Bên ngoài những bức tường của bảo tàng, người ta có thể tìm thấy những lon nước tương tự trên eBay: một pack màu vàng chứa 6 lon nước uống từ trận lũ năm 1997 ở Kentucky, một pack nước uống khác hết hạn năm 1993, hay một mẫu khác mới hơn từ trận bão Sandy năm 2012. Mỗi khi thảm hoạ xảy ra, công ty bia Anheuser-Busch lại phối hợp với Hội Chữ thập Đỏ để gửi nước tới vùng khó khăn.
Ra đời từ năm 1852 nhưng đến năm 1906, công ty bia có trụ sở ở St. Louis bắt đầu truyền thống giúp đỡ những nạn nhân trong các thảm hoạ. Đó là thời điểm Adolphus Busch, nhà sáng lập công ty, thấy mình còn sống sót giữa trận động đất thảm khốc nhất trong lịch sử nước Mỹ tại San Francisco. Busch muốn giúp đỡ cộng đồng, và đánh điện tới người đứng đầu Hội Chữ thập Đỏ: “Lấy cảm hứng từ lời kêu gọi của ngài chủ tịch Hiệp hội Chữ thập Đỏ, và chứng kiến tinh thần tuyệt vời của các lực lượng chức năng, Hiệp hội Nhà máy bia Anheuser-Busch ủng hộ 100.000 USD (tương đương 2,5 triệu USD ngày nay) cho những nạn nhân trong thảm hoạ tại San Francisco. Quỹ này sẽ được chi theo hướng dẫn của ngài”.
Năm 1988, công ty bia này khởi tạo chương trình cứu trợ thiên tai bằng nước đóng lon như ngày nay. Thảm hoạ ập đến, tiếp cận nguồn nước uống có thể là một vấn đề cấp bách. Đóng lon nước tinh khiết thực tế mất nhiều thời gian hơn đóng lon bia, khác biệt chính là ở quá trình bão hòa khí cacbonic. Trong 8 giờ, một nhà máy có thể sản xuất hơn 30.000 két bia. Theo ban quản lý một nhà máy, quá trình đóng lon mất gấp đôi thời gian cho cùng một lượng nước.
Có thời điểm, Adolphus Busch từng chuyển đổi càng nhiều dây chuyền sản xuất bia càng tốt sang đóng lon nước khẩn cấp. Nhưng ngày nay, một nhà máy tại thành phố Cartersville, Georgia, đã chuyển hẳn từ đóng lon bia sang sản xuất nước để đảm bảo nguồn cung luôn sẵn sàng.
Bảo Ngọc (Theo Atlas Obscura)
Bảo tàng Lịch sử New Orleans (THNOC)
THNOC là bảo tàng, viện nghiên cứu và nhà xuất bản về công cuộc nghiên cứu và bảo tồn lịch sử thành phố New Orleans cùng vùng duyên hải vịnh Mexico, Mỹ. Bảo tàng nằm trong phố cổ Pháp Vieux Carré. Những bộ sưu tập trong bảo tàng gồm có phòng trưng bày tranh về lịch sử và dân cư Louisiana, còn Trung tâm Nghiên cứu Williams của THNOC có tới 35.000 vật phẩm thư viện, 350.000 tranh ảnh, bản in cùng những vật phẩm khác.
Du khách có thể tham quan miễn phí, song phải đặt chỗ trước. Vé giữ chỗ được cung cấp tại Tricentennial Wing ở số 520 phố Royal, New Orleans. Bảo tàng mở cửa từ 9h30 – 16h30 từ thứ 3 đến thứ 7, và từ 10h30 – 16h30 vào chủ nhật.
Để phòng chống Covid-19, bảo tàng chỉ phục vụ dưới 50% công suất, yêu cầu mọi du khách đeo khẩu trang (cung cấp miễn phí cho người không có khẩu trang), giới hạn thời gian tham quan cố định còn 60 phút và 30 phút, lắp đặt trạm nước rửa tay cảm ứng, vô hiệu hoá những thiết bị hay màn hình tương tác, lắp màn chắn giữa khách và nhân viên.
